Kościół pw. św. Michała Archanioła w Szalowej

W Beskidzie Niskim, u podnóża Góry Maślanej położona jest niewielka wieś Szalowa. Lokowano ją prawdopodobnie w XIII w. na prawie niemieckim. W XV i XVI w. należała do rodziny Szalowskich herbu Strzemię, którzy byli arianami i przy swym dworze w Szalowej przypuszczalnie wznieśli zbór. Jako innowiercy musieli w XVII w. opuścić swój majątek. Szalowa stała się wówczas własnością rodziny Jordanów, później Gładyszów, a pod koniec XIX w. należała do Salomei Nowakowej.

KOŚCIÓŁ PW. ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA W SZALOWEJ, fot. M. Klag (MIK, 2000) CC BY SA 3.0

Parafia w Szalowej powstała przed 1375 r. Budowę obecnego kościoła pw. Michała Archanioła rozpoczęto w 1736 lub 1739 r., a ukończono w 1756 r. Powstanie tejże świątyni poprzedziło wykonanie jej modelu, który obecnie jest przechowywany w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Kościół wzniesiono dzięki ówczesnemu właścicielowi wsi, Krzysztofowi Jordanowi, oraz miejscowemu proboszczowi, ks. Wojciechowi Stefanowskiemu, który ufundował część wyposażenia.

Drewniany kościół, zbudowany w konstrukcji zrębowej, jest trójnawową bazyliką o fasadzie flankowanej dwiema niskimi wieżami i zamkniętej trójkątnym szczytem z rzeźbą Michała Archanioła walczącego z szatanem. Takie rozwiązanie architektoniczne było charakterystyczne dla barokowych kościołów murowanych, których naśladownictwem jest szalowska świątynia.

Niezwykle bogate i interesujące jest wyposażenie wnętrza kościoła, pochodzące w większości z XVIII w. Barokowy i rokokowy wystrój utrzymany jest konsekwentnie w biało-błękitno-złotej tonacji. Pokrywająca ściany, sklepienie prezbiterium i strop nawy rokokowa polichromia została wykonana ok. poł. XVIII w. i uzupełniona w 1808 r. Głównym jej motywem są kwiaty pokrywające ściany i strop; na sklepieniu prezbiterium widnieje malowana dekoracja architektoniczna. Kulminacją iluzjonistycznego malarstwa jest ściana tęczowa z rzeźbioną Grupą Ukrzyżowania, której malowane tło stanowi widok Jerozolimy. Malowana postać żołnierza na koniu, przebijającego włócznią bok Ukrzyżowanego, wyposażona została w rzeźbioną rękę z włócznią.

Drewniane, bogato rzeźbione, późnobarokowe ołtarze mają dekorację rokokową z poł. XVIII w. W ołtarzu głównym, ozdobionym lustrami, mieszczą się XVIII-wieczne obrazy Trójcy Świętej i św. Michała Archanioła. Równie bogato są dekorowane rokokowe konfesjonały, stalle oraz ławki z 2. poł. XVIII w.

Tekst: B. Sanocka (2008)

Licencja CC-BY-SA 3.0

Kościół pw. św. Michała Archanioła w Szalowej

Informacje praktyczne

Dostępność:

ograniczona dostępność

Dane teleadresowe:

adres: 38-331 Szalowa 14

gmina: Łużna

powiat: gorlicki

GPS: N: 49° 40' 55", E: 21° 1' 26"

gospodarz: Parafia św. Michała Archanioła w Szalowej

Obiekty w pobliżu:

MAŁOPOLSKI INSTYTUT KULTURY W KRAKOWIE, ul. 28 lipca 1943 17c, 30-233 Kraków, tel.: +48 12 422 18 84, 631 30 70, 631 31 75, NIP: 675 000 44 88 | Projekt i wykonanie | Polityka prywatności