Pustelnia bł. Salomei w Grodzisku koło Skały
Grodzisko jest położone wśród jurajskich skał, w niewielkiej odległości od Ojcowa. Na urwistej, wysokiej skale nad doliną Prądnika znajduje się jeden z ciekawszych i wciąż jeszcze mało znanych XVII-wiecznych zabytkowych zespołów. Obronne walory miejsca sprawiły, że ok. 1228 r. powstał tutaj gród obronny, zbudowany przez księcia śląskiego Henryka Brodatego. Niedługo potem, w czasie walk o tron krakowski, został zniszczony przez Konrada Mazowieckiego. Ok. 1257 r. Bolesław Wstydliwy oddał Grodzisko w ręce klarysek przybyłych z Zawichostu. Przełożoną klarysek była siostra Bolesława, Salomea, wdowa po księciu halickim Kolomanie.
Na ruinach obronnego gródka powstał klasztor i kaplica pw. św. Marii Magdaleny. Salomea, jak głosi legenda, żyła przez osiem lat w stojącej na uboczu klasztoru pustelni. Zmarła 17 listopada 1268 r. w opinii świętości. Ok. 1320 r. przeniesiono klaryski do kościoła św. Andrzeja w Krakowie, a opuszczony klasztor popadł w ruinę.
Grodzisko odżyło w XVII stuleciu, w czasie trwania procesu beatyfikacyjnego księżnej Salomei. W 1642 r. klaryski ufundowały w Grodzisku nową kaplicę pw. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii. Pod koniec lat 70. XVII w. z inicjatywy księdza Sebastiana Piskorskiego odbudowano cały zespół nazywany Pustelnią bł. Salomei.
Barokowy zespół tworzy kościół z otaczającym go murem i rzeźbami, trzy kaplice-groty oraz domek będący nawiązaniem do pustelni bł. Salomei. Niewielki, barokowy kościół ma ciekawie i bogato urządzone wnętrze. Ołtarz główny wykonany z kontrastujących kamieni oraz stiuku zakomponowano, zestawiając coraz mniejsze kolumny, dzięki czemu uzyskano optyczny efekt głębi. Oryginalne są również ołtarze boczne, będące jak gdyby przekrojami maleńkich świątyń centralnych, we wnętrze których wkomponowano posągi św. Marii Magdaleny i bł. Salomei.
Za prezbiterium kościoła znajduje się niewielki dziedziniec ze stojącym pośrodku obeliskiem. Przy dziedzińcu mieści się zespół tzw. grot – kaplic poświęconych św. Marii Magdalenie, św. Janowi Chrzcicielowi, trzecia przedstawia pusty grób Maryi. Na otaczającym kościół murze znajdują się posągi św. Kingi i księcia Bolesława Wstydliwego, św. Jadwigi Śląskiej i jej męża Henryka Brodatego oraz księcia Kolomana.
Zespół ten należy obecnie do diecezji kieleckiej i jest miejscem działalności Duszpasterstwa Młodzieżowego.
Tekst: B. Sanocka (2008)
Licencja CC-BY-SA 3.0
Pustelnia bł. Salomei w Grodzisku koło Skały
Informacje praktyczne
Dostępność:
dostępny
Dane teleadresowe:
adres: Grodzisko 5, Skała
gmina: Skała
powiat: krakowski
GPS: N: 50° 13' 46", E: 19° 49' 28"
gospodarz: Parafia pw. Wniebowzięcia NMP i św. Józefa Rzemieślnika Ojców - Grodzisko
telefon: 12 452 61 16
Obiekty w pobliżu:
- Klasztor ss. Norbertanek i elementy zabudowy wsi Imbramowice
- Zamek w Pieskowej Skale
- Kościół parafialny pw. św. Benedykta w Imbramowicach
- Zamek w Korzkwi
- Kościół parafialny pw. św. Mikołaja w Wysocicach
- Kaplica „Na Wodzie” w Ojcowie
- Osada młynarska Boroniówka w Grodzisku
- Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Prandocinie