Dębno, położone kilka kilometrów od Brzeska, znane jest głównie dzięki gotycko-renesansowej rezydencji obronnej. Niedaleko, nieco powyżej zamku wznosi się kamienny gotycki kościół. Obie budowle są położone na wzniesieniu, w otoczeniu drzew, a wiedzie do nich aleja wysadzana drzewami.

KOŚCIÓŁ ŚW. MAŁGORZATY W DĘBNIE, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0

Parafia dębińska pojawia się po raz pierwszy w dokumentach z lat 1326-1327. Drewniany kościół parafialny pw. św. Małgorzaty wzmiankowany jest półtora stulecia później. Nowa, murowana świątynia powstała zapewne po 1470 r., z fundacji kasztelana krakowskiego, Jakuba z Odrowążów, do którego wówczas należały dobra dębińskie. Budowę kościoła dokończył spadkobierca Jakuba, również Jakub, zwany Szczekockim. Świątynię pw. św. Trójcy konsekrowano w 1504 r., lecz już przed 1618 r. zmieniono wezwanie kościoła na starsze: św. Małgorzaty.

Gruntowną renowację kościoła przeprowadzono w latach 1899-1903 pod kierunkiem Zygmunta Hendla. Wymurowano wówczas ceglane szczyty i pokryto kościół dachówką, zamontowano nowe kamienne gzymsy, rozbudowano zakrystię oraz przekryto nawę nowym stropem.

Kościół zbudowano z kamienia jako budowlę jednonawową, z prostokątnym prezbiterium od wschodu i wieżą po stronie zachodniej oraz zakrystią przy ścianie północnej prezbiterium. Wejście do wnętrza prowadzi przez znajdującą się po południowej stronie nawy kruchtę, z kamiennym, schodkowym portalem ozdobionym herbem Odrowąż. Ściany kościoła są wzmocnione kamiennymi przyporami. Dach świątyni pokrywa dachówka, wieżę zaś, w dolnej części kamienną, z drewnianą izbicą pokryto gontem. Portale wejściowe i obramienia okien, jak również detale rzeźbiarskie są wykute z kamienia.

We wnętrzu zwraca uwagę duży, barwny witraż we wschodniej ścianie prezbiterium. Sprowadzony z Wiednia w 1903 r. przedstawia patronkę kościoła – św. Małgorzatę. Ściany wnętrza zdobi polichromia zaprojektowana przez konserwatora i malarza Józefa Dutkiewicza, wykonana w 1957 r. Są tutaj sceny z Męki Pańskiej, epizody z życia św. Małgorzaty oraz postacie biblijnych proroków. Ołtarz główny stanowi tryptyk z obrazem Trójcy Świętej w części środkowej i grupami śpiewających aniołów na skrzydłach. Na obrazie środkowym przedstawiono fundatorów tryptyku: Jakuba Szczekockiego z żoną Barbarą i dziećmi. Oryginał, z którego zachowała się tylko środkowa część, przechowywany jest w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Tekst: B. Sanocka (2008)

Licencja CC-BY-SA 3.0