Sądecki Park Etnograficzny w Nowym Sączu
Sądecki Park Etnograficzny znajduje się na terenie dawnej wsi Falkowa, obecnie włączonej w obszar Nowego Sącza. Początki skansenu sięgają 1965 r., kiedy to jego organizację zainicjowała dr Hanna Pieńkowska, pełniąca wówczas funkcję konserwatora wojewódzkiego. Gromadzenie obiektów na terenie ok. dwudziestu hektarów rozpoczęto w 1968 r., a otwarcie pierwszej części skansenu nastąpiło w 1975 r. Park jest oddziałem Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Prezentuje zabytki kultury ludowej głównych grup etnograficznych Sądecczyzny: Lachów Sądeckich, Pogórzan, Górali Sądeckich, Łemków i Cyganów Karpackich.
Ozdobą sądeckiej ekspozycji jest stojący w jej centralnym punkcie, drewniany dwór z Rdzawy. Ten XVII-wieczny budynek zawiera w swoich wnętrzach polichromie o tematyce sakralnej. Dwór należał do Stanisława Baranowskiego, który udostępnił go kanonikom regularnym z Trzciany. Zakonnicy przebudowali go według własnych potrzeb i pozostawili po sobie wspomniane malowidła. Zatynkowane w późniejszym czasie, zostały odkryte w 1969 r., kiedy dwór rozbierano, by przetransportować go do skansenu. Jest on jednym z nielicznych drewnianych dworów, w których zachowały się polichromie z 2. poł. XVII w.
Nieopodal dworu stanął rzymskokatolicki kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła, przeniesiony z Łososiny Dolnej. Budynek odtworzono pod koniec 2003 r. według stanu pierwotnego (niewielkie uzupełnienia elementów konstrukcyjnych, nowe oszalowanie ścian i gontowe pokrycie dachu), a we wrześniu 2004 r. przywrócono go uroczyście do kultu.
Kościół wzniesiono w 1739 r. staraniem ówczesnego proboszcza, ks. Piotra Przedborskiego, w miejscowości Jakóbkowice, włączonej w połowie XX w. do sąsiedniej Łososiny Dolnej. Jest to drewniana, jednonawowa świątynia, z prostokątnym prezbiterium oraz kwadratową wieżą od strony zachodniej, dobudowaną w 2. poł. XVIII w. Prezbiterium i nawę otaczają soboty. Wnętrze kościoła zdobi polichromia figuralno-ornamentalna z 1966 r., projektu Marii Ritter. Na parapecie chóru widoczne są malowane sceny alegoryczne z 2. poł. XVIII w. Późnobarokowy ołtarz główny z grupą Ukrzyżowania oraz ołtarze boczne pochodzą z poł. XVIII w.
W parku znajduje się także XVIII-wieczna, łemkowska cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem św. Dymitra Męczennika. Przeniesiona ze wsi Czarne, od lipca 2004 r. ponownie funkcjonuje jako miejsce kultu.
Tekst: B. Sanocka (2008)
Licencja CC-BY-SA 3.0
Sądecki Park Etnograficzny w Nowym Sączu
Informacje praktyczne
Dostępność:
dostępny
Dane teleadresowe:
adres: ul. B. Wieniawy-Długoszowskiego 83b, Nowy Sącz
gmina: Nowy Sącz
powiat: Nowy Sącz
GPS: N: 49° 36' 55", E: 20° 44' 1"
gospodarz: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu
www: http://www.muzeum.sacz.pl/47,14,Skansen_regionalny__Sadecki_Park_Etnograficzny.htm
e-mail: [email protected]
telefon: 18 444 35 70
Obiekty w pobliżu:
- Zabudowa miasta Stary Sącz
- Cerkiew pw. św. Dymitra w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu
- Zabudowa wsi Gołkowice
- Pałac w Nawojowej
- Kolonia Kolejowa w Nowym Sączu
- Kościół pw. Wszystkich Świętych w Ptaszkowej
- Kościół i klasztor Klarysek w Starym Sączu
- Kościół rzymskokatolicki z Łososiny Dolnej w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu
- Zbór ewangelicki ze Stadeł w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu