Pałac Goetzów-Okocimskich w Brzesku
Pałac Goetzów-Okocimskich został wzniesiony na przełomie XIX i XX wieku w miejscowości Okocim, obecnie na obrzeżach miasta Brzesko, dla przemysłowca, właściciela jednego z największych browarów w monarchii austro-węgierskiej, barona Jana Albina Goetza-Okocimskiego i jego żony Zofii z hrabiów Sumińskich.
Najstarsza część tego reprezentacyjnego założenia została zaprojektowana w 1897 roku i zrealizowana w kolejnym roku przez wiedeńskie biuro Fellner & Helmer, atelier, które miało na swoim koncie wiele realizacji budowli neobarokowych. Architekci poza samą bryłą zaprojektowali także wystrój wnętrza. W 1900 roku Jan Albin wraz z rodziną przeniósł się tu z usytuowanego na terenie browaru „starego pałacu”.
W latach 1908–1911 pałac znacznie przebudowano, dodając neobarokowe skrzydło wschodnie, w którym umieszczono ogród zimowy i palmiarnię (twórcą obu był szwedzki architekt ogrodów Carl Gustaw Swennsen). Autorem projektu był wiedeński architekt, Leopold Simony, który wcześniej pracował przy modernizacji browaru w Okocimiu. Pałac okala park angielski, na jego obrzeżach znajdował się niegdyś ogród warzywny z towarzyszącym mu domkiem ogrodnika i masztalerza, szklarnie, stajnie z ujeżdżalnią, a także bardzo modny na początku XX wieku, kort tenisowy. Reprezentacyjny charakter budowli wraz z kaplicą pałacową i okazałym parkiem świadczą o arystokratycznych aspiracjach Jana Albina, którego rodzina otrzymała szlachectwo z rąk cesarza Franciszka Józefa w 1881 roku.
Autor: Joanna Nowostawska-Gyalókay, Małopolski Instytut Kultury w Krakowie (2014)
Licencja CC-BY-SA 3.0
Pałac Goetzów-Okocimskich w Brzesku
Adamczewski J., Mała encyklopedia Krakowa, Kraków 1997.
Bator J., Wojna galicyjska, Kraków 2005.
Bieniarzówna J., Małecki J.M., Dzieje Krakowa, t. 3: Kraków w latach 1796–1918, Kraków 1979.
„Brzeski Magazyn Informacyjny” (BIM,), numery: 1998/9(73), 2000/11(99), 2000/12(100), 2006/5(163), 2006/9(167), 2007/1(170), 2007/3(172), 2007/6(175), 2008/7(186), 2008/10(189).
Brzesko. Dzieje miasta i regionu, red. F. Kiryk, J. Lach, Brzesko 2006.
Brzesko – Okocim. Lotnicza baza Najjaśniejszego Pana, red. R. Panek, K. Wielgus, Dębica 2000.
Burlikowski J., Kronika miasta Brzeska 1385–1944, t. II, Brzesko 2005.
Dąbrowski J., Historia powszechna, cz. I: Wielka Wojna 1914–1918, Warszawa 1937.
Gawlik J.S., Wspomnienia z mojej budy, Okocim–Brzesko 1953–1957, Brzesko 2011.
Grzęda M., Architektura Pałacu Goetzów-Okocimskich w Brzesku-Okocimiu, praca magisterska pod kierunkiem prof. dr hab. Wojciecha Bałusa, Instytut Historii Sztuki, Wydział Historyczny UJ, Kraków 2009 (egzemplarz w posiadaniu autora).
Ku pamięci potomków Jana Götza Okocimskiego 1815–1893, Kraków 1929.
Luchter-Krupińska L., Ród Goetzów-Okocimskich, Brzesko 1998.
Molnár F., Galicja 1914–1915. Zapiski korespondenta wojennego, Warszawa 2012.
Najlepszy Przyjaciel Żołnierza. Kalendarz na rok 1915, Wimperk (Winterberg, Czechy).
Polski słownik biograficzny, hasła: Władysław Długosz (t. 5, Kraków 1939–1946), Jan Goetz-Okocimski (t. 8, Kraków 1959–1960).
Rubacha J., Słów kilka o pobycie K.u.K. Infenterieregiment Erzherzog Reiner Nr. 59 w Brzesku w 1915, (dostęp: 19 stycznia 2013).
Włodek J.M., Goetz-Okocimscy. Kronika rodzinna 1590–2000, Kraków 2001.
Źródła niepublikowane:
Archiwum Narodowe na Wawelu, Archiwum Goetzów-Okocimskich
Pałac Goetzów-Okocimskich w Brzesku
Informacje praktyczne
Dostępność:
niedostępny
Lokalizacja:
miejscowość: Brzesko
gmina: Brzesko
powiat: brzeski
Obiekty w pobliżu:
- Kościół św. Małgorzaty w Dębnie
- Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni
- Zamek w Dębnie
- Kopalnia soli w Bochni