Dom pod Globusem, jak nazwano krakowską siedzibę Izby Przemysłowo-Handlowej, mieści się na rogu ulicy Długiej i Basztowej. Jego charakterystyczną sylwetę z wieżą i globusem najlepiej widać u wylotu ul. Sławkowskiej. Zaprojektowany przez dwóch znakomitych architektów krakowskich budynek jest jednym z najciekawszych obiektów architektury modernistycznej w Polsce. Gmach ten wzniesiono według planów Tadeusza Stryjeńskiego i Franciszka Mączyńskiego w latach 1904-1906. Wyposażenie wnętrz powierzono Stanisławowi Wyspiańskiemu i Józefowi Mehofferowi.

SALA JÓZEFA MEHOFFERA W „DOMU POD GLOBUSEM” W KRAKOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2003) CC BY SA 3.0

Dekorację najważniejszego pomieszczenia Izby, czyli sali posiedzeń, zlecono Stanisławowi Wyspiańskiemu. Wykonany przez niego projekt uzyskał pochlebne opinie członków Komitetu Budowy, jednak Wyspiański zrezygnował z prac. Powodem był nie tylko gwałtownie pogarszający się stan zdrowia artysty, ale też niezgoda na umieszczenie w jednolitej koncepcji wystroju sali portretu cesarza Franciszka Józefa. Wobec tego Komitet powierzył prace nad salą Józefowi Mehofferowi. Po przedstawieniu drugiego z wykonanych projektów rozpoczęto prace i pomimo kontrowersji, jakie wzbudził, oraz konieczności wprowadzenia zmian w wyposażeniu, doprowadzono je do końca.

Ściany sali są pokryte w najniższej partii brzozową boazerią, ozdobioną wzorami wachlarzowymi i snycerskim ornamentem. Powyżej znajdują się dwa pasy geometryczno-kwiatowej, malowanej dekoracji w gamie zieleni, żółci i czerwieni, rozdzielone jednobarwnym pasem. Strop został podzielony listwami jasnej sztukaterii ozdobionej metalowymi kwiatonami na prostokątne pola. Pokrywające strop, niezwykle barwne malowidło przedstawia wijące się węże pośród pęków pawich piór. Mocnym akcentem wystroju sali jest obraz Poskromienie żywiołów znajdujący się na ścianie za stołem prezydialnym. Płótno przedstawiające ludzki geniusz w postaci nagiego młodzieńca poskramiającego cztery kobiety-żywioły symbolizuje ideę postępu i rozwoju przyświecającą działalności Izby. Dopełnieniem dekoracji sali są witraże wypełniające półkoliste okna, miedziane lampy i kinkiety o roślinnych formach oraz snycersko opracowane meble. Stworzona przez Józefa Mehoffera dekoracja sali jest kwintesencją prądów i mód artystycznych swej epoki. Do dzisiaj zachwyca barwnym i spójnym połączeniem różnych gatunków rzemiosła i sztuki.

Tekst: B. Sanocka (2008)

Licencja CC-BY-SA 3.0