Tuchów jest położony na wzgórzu nad Białą, na trasie z Tarnowa do Nowego Sącza. W XI w. żona Władysława Hermana, Judyta, ofiarowała go jako wieś królewską benedyktynom tynieckim. W ich posiadaniu pozostawał Tuchów aż do początku XIX w. Prawa miejskie uzyskał aktem króla Kazimierza Wielkiego w 1340 r. Do początku XVII w., m.in. dzięki odkryciu tutaj w XIV w. pokładów soli, miasto rozwijało się pomyślnie. Jego upadek w XVII w. spowodowały najazdy obcych wojsk oraz pożary i epidemie. Miasto rozwinęło się ponownie po II wojnie światowej i dzisiaj liczy ok. 7000 mieszkańców.

SANKTUARIUM MATKI BOŻEJ TUCHOWSKIEJ W TUCHOWIE, fot. M. Klag (MIK, 2005) CC BY SA 3.0

Na północnym skraju miasta wznosi się monumentalny kompleks tuchowskiego sanktuarium. Pierwszy kościół powstały w miejscu obecnego sanktuarium został wybudowany pod koniec XI w. przez benedyktynów tynieckich. W latach 80. XVII w., w związku z rosnącym ruchem pielgrzymkowym, wzniesiono nowy kościół, pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny i św. Stanisława, który konsekrowano 8 września 1687 r. Wówczas powstał także murowany kompleks klasztorny. Po kasacie zakonu benedyktynów przez władze austriackie (1816) w kościele pracowali jezuici, potem księża diecezjalni, a w 1893 r. przejęli go redemptoryści. Rozbudowali oni sanktuarium, wznosząc m.in. wieżę o wysokości czterdziestu ośmiu metrów.

Barokowy kościół jest jednonawowy, z bocznymi kaplicami. Po jego południowej stronie rozciągają się zabudowania klasztoru, nad którymi góruje wieża mieszcząca w przyziemiu bramę. Barokowe i późnobarokowe wyposażenie świątyni pochodzi głównie z XVIII w. Ołtarz główny, zwieńczony promienistą glorią wykonał krakowski artysta Antoni Frączkiewicz (1741). Przypuszczalnie z jego warsztatu pochodzi również nieco późniejsza ambona. W ołtarzu głównym znajduje się cudowny wizerunek Matki Bożej Tuchowskiej, podarowany przypuszczalnie tutejszemu kościołowi przez jednego z tynieckich opatów. Powstał on na przełomie 1. i 2. ćwierci XVI w., jest namalowany temperą na lipowej desce. Obraz przedstawia Maryję z Dzieciątkiem na lewej ręce, trzymającą w prawej dłoni różę.

Pierwsze wzmianki o wyproszonych tutaj łaskach pochodzą z 1597 r. Napływ pielgrzymów, nawet spoza Polski, spowodował powołanie komisji, która w 1641 r. formalnie potwierdziła cudowność obrazu. Jego koronacji dokonano w 1904 r.

Tekst: B. Sanocka (2008)

Licencja CC-BY-SA 3.0